NRC ombudsman geeft reactie en kritiek op NRC artikel over Pieter Omtzigt
Sjoerd de Jong, de NRC Handelsblad ombudsman, geeft in een artikel gepubliceerd in NRC op 2 december een analyse van het NRC artikel ‘Hoe twijfel rond MH17 in de hand wordt gewerkt‘
De ombudsman geeft in een wekelijks stuk op zaterdag een analyse van een eerder verschenen artikel in NRC. Hij beoordeelt onder andere of het artikel de NRC beginselen als nuance voldoende heeft toegepast.
GeenStijl schreef eerder een kritisch stuk over het Omtzigt artikel met de NRC-code die hoofdredactueur Peter Vandermeersch bespreekt als maatstaf.
Terug naar de aanleiding van het stuk van de ombudsman.
Op zaterdag 11 november 2017 publiceerde NRC Handelsblad dit artikel ‘Hoe twijfel rond MH17 in de hand wordt gewerkt‘ over Pieter Omtzigt. De auteurs van het artikel Andreas Kouwenhoven en Wilmer Heck beschrijven hoe Pieter Omtzigt een actieve rol zou innemen in het verspreiden van nep infomatie over de toedracht van MH17.
Het artikel bracht zware imago schade toe aan Pieter Omtzigt. Na de dinsdag erop toen meer feiten bekend werden over wat er zich die 11e mei had afgespeeld, en door de vele artikelen van GeenStijl, draaide de publieke opinie. Zo NRC kreeg ongekende kritiek van collega journalisten.
De analyse van de ombudsman komt pas drie weken na het verschijnen van het inmiddels zwaar bekritiseerde NRC artikel vanwege de vakantie van de ombudsman.
Hoewel ik moeite heb met de schrijfstijl van de ombudsman (wat is een Kulturkampf en wat is Gesinnungsethik? ) is de kritiek op het artikel een goede start. Echter de kern van de zaak, een artikel dat zeer onzorgvuldig (want geen context en Russische invloeden blijkt nergens uit) is geschreven, wordt niet geraakt door De Jong. Ook hij heeft onvoldoende dossierkennis en staat blijkbaar te weinig open voor andere geluiden. De Jong belde bijvoorbeeld ter voorbereiding van zijn artikel niet met RTL Nieuws adjunct hoofdredacteur Pieter Klein. Klein had op Twitter behoorlijke kritiek gegeven op het artikel.
Conclusie van de ombudsman
Samengevat is de conclusie van de ombudsman:
- wederhoor verdient zeker geen schoonheidsprijs. Meer tijd nemen bij dit onderzoek was dus beter geweest
- Vanwege de angst van beide journalisten ” dat hun scoop zou weglekken wegens Omtzigts contacten met GeenStijl” werd het artikel te snel geplaatst.
- het was een relevante reconstructie, maar één die vragen openliet. De presentatie, context en het vervolg had anders gekund
- Er is dus veel kennis van MH17 aanwezig op de redactie, maar geen coördinator of vaste specialist die alle aspecten van de zaak overziet en volgt. Dat is een handicap (voor de krant)
Ook de ombudsman is niet foutloos
Opvallend is dat de ombudsman de enige bron voor het bewuste artikel, Jeroen van Rijsbergen als volgt beschrijft: ” activist (de man die de Oekraïner bij Omtzigt aandroeg)”.
In het artikel van Heck en Kouwenhoven wordt van Rijsbergen beschreven als een hobby journalist. Activist geeft veel meer context over de motivatie van Van Rijsbergen, nogmaals hij is de enige bron, om de getuige met Omtzigt te laten praten.
Even verder geeft de ombudsman nog meer context weg in onderstaande zin:
“De Hoon en Omtzigts verdedigers blijven erbij dat hij met die ingreep verwarring in de zaal door een optreden van de emotionele man juist probeerde te beperken.”
Emotionele man komt niet voor in het artikel van Heck en Kouwenhoven! Ook dat is belangrijke context. De getuige was namelijk een asielzoeker uit Oost Oekraine. De man had 1 week voor het gesprek met Omtzigt van de rechter te horen gekregen dat zijn beroep op het niet verlenen van een verblijfsverguning was afgewezen. De man was waarschijnlijk niet alleen emtioneel tijdens het gesprek, ook wanhopig omdat hij terug moest naar een gebied dat hij was ontvlucht.
De Jong schrijft in zijn artikel iets dat een vergissing van hem is:
Volgens VU-rechtsgeleerde en organisator Marieke de Hoon, die erover twitterde (en mij haar verhaal deed), meldde Omtzigt geruime tijd voor aanvang dat de Oekraïense man iets zou willen vertellen.Hoe daarmee om te gaan? Er volgde een voorgesprek met Omtzigt (zonder haar).
Feit is dat een paar minuten voor aanvang van het publiekscollege en dus na afloop van het voorgesprek, Omtzigt zich voor het eerst bij de organisatie meldde met de vraag of de getuige iets kon zeggen tijdens het publiekscollege. De Jong geeft in zijn tekst de suggestie ( er volgde een voorgesprek) dat Omtzigt al voor de start van het voorgesprek naar de organisatie was gelopen met het melding dat de getuige iets zou willen vertellen.
Ik vroeg aan de organisatie, Marieke de Hoon, hoe dit precies zit. De Hoon geeft in een reactie aan dat Omtzigt toen hij aankwam bij de VU bij haar aangaf dat hij de getuige ging spreken (het voorgesprek). Pas een paar minuten voor aanvang van het publiekscollege meldde Omtzigt zich bij Hueck en de Hoon met de mededeling dat de getuige voornemens was om tijdens het publiekscollege het woord te nemen.
De Hoon schrijft hierover op Twitter:
Nog even klein detail voor correcte geschiedschrijving: ik wist niet ‘geruime tijd’ maar enkele minuten voor aanvang dat de man het woord wilde nemen. Onder tijdsdruk hebben we gezamenlijk gezorgd dat dit zo weinig mogelijk verstorend/verwarrend zou zijn. Dat lukte gelukkig goed.
— Marieke de Hoon (@mariekedehoon)
Wat de Jong schrijft klopt dus niet!
De Jong gaat verder met een conclusie die naar mijn mening terecht is:
Ik vond het een relevante reconstructie, maar één die vragen openliet. Presentatie, context en het vervolg dat de krant eraan geeft zijn dan extra belangrijk. Meer terughoudendheid of minder haast met het Commentaar, en juist meer berichtgeving over de inhoudelijke reacties op het stuk en over de vraag wat de krant nu wel en niet wilde beweren, had de indruk van een gerichte campagne, mogelijk, kunnen voorkomen.
Reacties op artikel ombudsman
Reacties op het artikel van de ombudsman volgden al snel. Pieter Klein schreef:
Jammer dat niet ingaat op alle insinuerende frames uit dat rammelende, eenzijdig geïnterpreteerde verhaal, maar niettemin hulde voor deze vorm van kritiek in de eigen kolommen
— pieter klein ()
En verslaggever Jeroen Akkermans van RTL Nieuws schreef in een Tweet:
Een uitgeruste NRC-ombudsman ziet kwestie-Omtzigt haastig en fors door NRC gebracht. Het ronkende kader wekte indruk ve gerichte campagne.Overzicht en terughoudendheid ontbraken. Dan maak je als krant met kernwaarden nuance en context dus een slechte beurt
— Jeroen Akkermans (@JeroenAkkermans)
Bart Nijdam, de journalist van Geenstijl die veel over Omtzigt en NRC heeft geschreven schrijft op Twitter
Artikel nu drie keer gelezen. Voortbordurend op een foute aanname maakt hij er van dat er een cultuuroorlog (tegen de krant) gaande is. Soort ‘Schuld van GeenStijl’ maar dan met dure Duitse woorden. Raarrr verhaal.
— Bart Nijman ()
by
Leave a comment