Tolk van gesprek Pieter Omzigt : “ik maakte fouten bij vertaling”

by

HOUSE OF CARDS the Polder Edition: episode ‘Lost in translation’

VERTALER OMTZIGT-GATE SPRAK NAUWELIJKS NEDERLANDS

‘Ik weet wel zeker dat ik fouten maakte bij het vertalen. Mijn Nederlands was nog heel slecht, afgelopen voorjaar. Ik ben ook geen tolk, maar gewoon een jongen die Oekraïens en Russisch spreekt. Die getuige sprak alleen Russisch dus het was beter dan niets. Hij wilde een lang verhaal houden tijdens het publiekscollege’

Dat stelt Aleksandrs, de man die in mei in de VU in Amsterdam het inmiddels beruchte gesprek moest vertalen tussen de Oekraïense getuige Aleksandr en CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt. Het chaotische gesprek in een lawaaierige omgeving vormde de basis voor de beschuldigende NRC-publicatie die Omtzigt grote reputatieschade opleverde en hem het woordvoerderschap in het MH17-dossier kostte.

Van de vier mensen die de bewuste 11 mei een gesprek voerden waar NRC zes maanden later een artikel schreef hebben er inmiddels twee hun verhaal gedaan. Samen met het door NRC vrijgegeven transcript en de drie minuten audio wordt steeds duidelijker hoe chaotisch het gesprek verliep en hoe lastig het voor Omtzigt te volgen moet zijn geweest.

Marcel van den Berg en Max van der Werff, beide burgerjournalist die al ruim drie jaar schrijven over MH17, maakten contact met de tolk. Van der Werff heeft dagenlang gechat met de getuige Aleksandr en via via wist hij  het telefoonnummer van de tolk te pakken te krijgen.

Van den Berg sprak deze week tweemaal telefonisch met de tolk. Vanwege bronbescherming wordt zijn achternaam niet genoemd in het artikel. Het Nederlands van de tolk is in de zes maanden sterk verbeterd.

Aleksandrs  geeft in een e-mail op  vragen ruiterlijk toe dat zijn Nederlands in mei 2017  zo slecht was dat hij meermaals de mist in moet zijn gegaan met zijn vertaling. Jeroen van Rijsbergen kende hij in de verste verte niet. Van Rijsbergen kwam destijds met getuige Aleksandr op de proppen. Dat hij een audio-opname maakte, wist ingehuurde tolk Aleksandrs niet. Ook Pieter Omtzigt zei eerder bij er “geen rekening mee te hebben gehouden dat het gesprek werd opgenomen en naar buiten zou worden gebracht.”

Aleksandrs, terugkijkend op zijn contact met Van Rijsbergen: ‘Een dame die met mij in een koor zingt, vroeg me destijds of ik kon helpen bij een vertaling van de Russische naar de Nederlandse taal. Ze had geen idee waarover het ging en bracht me in contact met Jeroen. Ik ging naar de VU-bijeenkomst waar ik hem voor het eerst ontmoette. Voorafgaand had Jeroen mij een linkje gestuurd naar een VU-pagina. Zo kon ik onderweg in de trein vertrouwd raken met het onderwerp en het taalgebruik.’

Niet alleen Aleksandrs is ‘pretty sure’ dat hij fouten maakte bij het tolken tijdens het gesprek tussen Pieter Omtzigt en Oekraïener Aleksandr. Andere Russisch sprekenden laten inmiddels via Twitter weten dat Pieter Omtzigt het gesprek blijkens het door NRC vrijgegeven transcript onmogelijk kan hebben verstaan en begrepen omdat cruciale uitspraken van de getuige compleet verkeerd door Aleksandrs zijn weergegeven. Alles wijst erop dat ook de NRC-journalisten hebben verzuimd om de geluidsopname en het transcript door een ervaren Russische tolk te laten bestuderen.

CDA’er Pieter Omtzigt wilde volgens tolk Aleksandrs de getuige helpen bij het verkrijgen van spreektijd tijdens de VU-bijeenkomst. ‘Nadat Pieter via mij van Aleksandr had gehoord en hem wat vragen had kunnen stellen, was hij daar positief over. Pieter sprak met een of twee dames van de organisatie die niet enthousiast waren over het idee.’

Overigens gaf de agenda van het publiekscollege de ruimte voor vragen vanuit het publiek, zoals de agenda hier laat zien. In de videoregistratie van het collega is duidelijk waarneembaar dat meerdere aanwezigen in het publiek het woord kregen.

Volgens tolk Aleksandrs wilde getuige Aleksandr zijn verhaal tijdens het publiekscollege vertellen en ook publiciteit krijgen. “Hij was erg enthousiast en geëmotioneerd.”. Het wordt ook duidelijk dat de getuige ruimschoots de tijd wilde nemen voor zijn verhaal.

Aleksandrs zegt niet meer met zekerheid te kunnen zeggen of Omtzigt de getuige voorhield dat er genoeg journalisten in het publiek zaten die geïnteresseerd zouden zijn in zijn verhaal. Aleksandrs: “Ik denk dat Pieter dat zei, maar ik weet dat niet honderd procent zeker.”

Hij herinnert zich ook dat Omtzigt spreektijd voor de getuige aanvroeg, maar weet niet meer bij wie van de organisatie de CDA’er aanklopte. ‘Daar ben ik niet zeker over. Het is alweer een tijdje geleden.’

Transcript

Hieronder wordt het transcript weergeven van de vragen die Van der Werff en Van den Berg deze week hebben gesteld aan de tolk. Ook de antwoorden worden weergegeven.

Can you tell me how you met Jeroen van Rijsbergen?

A: A lady with whom I sing in a choir asked me if I would be willing to help out translating between russian and dutch language; she had no idea what it is about.

She put me in contact with Jeroen and I went to VuA event, where I met him for the first time. Earlier that day he had sent me the link to the UvA page about the event, so I could familiarise myself with the topic and vocabulary, which I did on the train there.

Can you tell me if you are an interpreter who did a study to translate Russian/Ukrainian to English? Or are you just someone who speaks both languages?

Nope, just a guy who hapens to speak both. My dutch was real bad too back in spring. But Aleksandr only speaks russian so it was better than nothing. I had no translating experience whatsoever, and probably made mistakes too (pretty sure i did).

Can you tell me if Omtzigt stated that “he will arrange something so Alexandr was able to speak to the audience?

After hearing (via me) from Aleksandr and asking a few questions he was positive about helping Aleksandr get an opportunity to speak there. Peter talked to one (or both) of the organiser ladies and they were not enthusiastic about the idea.

Can you confirm Alexandr wanted to talk to the audience for a long time, like 30  minutes?

Absolutely, he wanted to make a statement tell his story and whatnot, to have publicity. He had a lot of ethusiasm and emotion.

Can you remember that Omtzigt said something to Alexandr like “there are enough journalists in the audience who are interested in the story?”

I think so , but dont remember 100%.

What was the request of Omzigt to the lady of the organization (in the blue dress) and the moderator (the lady in the redish dress).

Not sure, its been a while. He asked if Aleksandr can speak. I dont remember about the organisers, which lady had which dress etc

 

by